بررسی ریشه‌شناختی واژه‌هایی از گویش فیروزآبادی-روح‌انگیز کراچی/اسفندیار طاهری

Authors

  • روح انگیز کراچی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
Abstract:

بررسی ریشه‌شناختی واژه‌هایی از گویش فیروزآبادی   تاریخ دریافت: 1/3/91 تاریخ تصویب: 15/7/91 چکیده گویش فیروزآبادی یکی از گویش‌های جنوب غربی ایران است که در شهرستان فیروزآباد در جنوب غربی استان فارس و روستاهای پیرامون آن رواج دارد. این گویش همانندی بسیاری با دیگر گویش‌های رایج در استان فارس و نیز با گویش‌های لری مناطق جنوبی دارد. از نظر تاریخی، فیروزآبادی تحول‌یافته از فارسی میانه است که خود بازماندۀ فارسی باستان است. این مقاله به بررسی ریشه‌شناختی شماری از واژه‌های این گویش می‌پردازد. در مورد هر واژه، پس از بررسی صورت واژه در فارسی میانه و ایرانی باستان، هم‌ریشه‌های آن در دیگر زبان‌های ایرانی دورۀ باستان و میانه آورده شده است. سپس به برابر واژه در دیگر گویش‌های ایرانی به‌ویژه گویش‌های جنوب غربی اشاره شده است.   واژه‌های کلیدی: ریشه‌شناسی، زبان‌های ایرانی،گویش‌های جنوب غربی، گویش‌های فارس، فیروزآبادی               [1] دانشیار پژوهشگاه علوم انسانی، [email protected]

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ریشه شناختی واژه هایی از گویش فیروزآبادی-روح انگیز کراچی/اسفندیار طاهری

بررسی ریشه شناختی واژه هایی از گویش فیروزآبادی   تاریخ دریافت: 1/3/91 تاریخ تصویب: 15/7/91 چکیده گویش فیروزآبادی یکی از گویش های جنوب غربی ایران است که در شهرستان فیروزآباد در جنوب غربی استان فارس و روستاهای پیرامون آن رواج دارد. این گویش همانندی بسیاری با دیگر گویش های رایج در استان فارس و نیز با گویش های لری مناطق جنوبی دارد. از نظر تاریخی، فیروزآبادی تحول یافته از فارسی میانه است که خود بازم...

full text

تأثیرپذیری سبکی طاهری نایینی از حافظ شیرازی

دیوان ملا طاهری نایینی یکی از گنجینه‌های خطی است؛ نسخۀ منحصربه‌فردی که مرحوم محمد نخجوانی آن را وقف کتابخانۀ مرکزی تبریز کرده است. طاهری از شاعران عصر صفوی و معاصر شاه عباس اول بوده است. با توجه به ویژگی‌های بیانی و مختصات فکری، او را باید پیرو سبک عراقی دانست. طاهری نایینی را می‌توان از بزرگ‌ترین پیروان حافظ دانست، از آن جهت که در ۱۹۰ غزل از ۲۵۲ غزل خود از خواجه استقبال کرده است. رایج‌تر...

full text

بررسی عوامل همسویی خاندان طاهری با تشیع

طاهریان اندکی پس از شهادت امام رضا بنای حکومتی در خراسان را برافراشتند که هنوز دل‌های مردم با خاطرات حضور امام در مرو توأم بود. ولایتعهدی امام، فرصتی مغتنم بود که امکان آشنایی گسترده مردم با معارف شیعه فراهم آید. از این‌رو رویکرد طاهریان به تشیع افزون بر زمینه‌های پیشین خود، بیشتر می‌توانست متأثر از ارتباط و آشنایی آن‌ها با امام رضا در خراسان باشد. در این راستا شاید اقدام طاهر بن حسین در تمرد...

full text

بررسی ریشهشناختی و سیر تحول واژة «عتیق» در قرآن

در بررسی زبان‌شناسی توحیدی واژة «عتیق» که تنها در یک سورة مدنی قرآن/حج به کار رفته است، درمی‌یابیم که مفسران و مترجمان در توضیح این واژة به دلیل ابهام معنای اصیل و صمیم آن، با دشواری‌هایی دست به گریبان بوده و به ترجمة و تفسیر واحد و دقیقی از آن دست نیافته‌اند. به همین دلیل، ابتدا در گزارشی اجمالی اشاره خواهیم کرد که این واژة نزد مترجمان، در دو معنای متفاوت «قدیمی» و «گرامی» به‌کار ...

full text

توصیف فعل در فارسی فیروزآبادی

فارسی فیروزآبادی، از گروه گویشهای جنوب غربی است که تاکنون تحقیقی در بارۀ آن انجام نگرفته است و اثری نوشتاری از آن موجود نیست و امکان فراموشی آن به علل مختلف وجود دارد.    ساختار فعل در فارسی فیروزآبادی همانند فارسی معیار است و وجه اختلاف آن در تفاوت آوایی، واژگانی و شناسه های برخی از افعال به ویژه گذشته نقلی است. در مقاله حاضر، فعل در فارسی فیروزآبادی از دیدگاه های زیر بررسی شده است : 1.ستاک حا...

full text

بررسی ضرب‌المثل‌های گویش گِریمُنج از منظر علم بیان

ضرب­المثل­ها به­عنوان یکی از بارزترین جلوه­های ادبیات عامه، نقش مهمی در شناخت فرهنگ و اندیشه مردم دارد. مقاله پیش­رو در نظر دارد ضمن معرفی گویش گریمنج، به­عنوان یکی از قدیمی­ترین گویش­های جنوب خراسان، ضرب­المثل­های رایج این منطقه را از دیدگاه بلاغی بررسی کند، تا دریابد این امثال از نظر کاربرد ایماژ و صور خیال تا چه میزان قابل توجه هستند و کدام­یک از صناعات بیانی در امثال مورد نظر، کاربرد بیشتری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 16

pages  81- 99

publication date 2015-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023